Retina Club

Elektrofizyoloji

Oküler Elektrofizyoloji

 Farklı konsantrasyonlarda iyonlara sahip iki çözelti, iyon geçişine engel olacak bir membranla ayrılırsa, iki çözelti arasında bir elektrik potansiyeli oluşur. Solüsyonların çoğunda iyonlar karşıt kutup iyonlarıyla beraber bulunurlar ve bu nedenle solüsyonun kendisinde net bir potansiyel oluşmaz. Eğer farklı konsantrasyondaki iki solüsyon bazı iyonların geçişine olanak sağlayıp diğerlerini geçirmeyen bir membranla ayrılırsa, geçebilen iyonlar diffüzyonla eşit ama zıt polaritede bir potansiyel farkı oluştururlar. Canlı hücrelerdeki bu farklı solüsyonlara örnek, hücre içi ve hücre dışı ortamlardır. Hücre içini dışından ayıran membran yarı geçirgendir. Hücre içinde yer alan protein ve amino asitler (hücre elemanları) büyük yapılı ve daha çok negatif yüklü anyonik yapıda moleküllerdir ve hücre zarını aşamazlar. Özellikle sinir ve kas hücreleri potasyum iyonlarına karşı göreceli olarak geçirgendir ve hücre dışına potasyum iyonları sızarken, hücre içinin negatif yükü hücre dışına kıyasla da da artar. Bu negatiflik membran istirahat potansiyeli olarak tanımlanır ve tipik olarak -50 milivolt (mV) kadardır. Bütün hücreler metabolik faaliyetleri için bu biyoelektrik potansiyellerini kullanırlar. Sinir hücreleri ise ilaveten fizyolojik fonksiyonlarını gerçekleştirebilmek için biyoelektrik potansiyellerini farklı şekillerde değiştirebilirler. Örneğin optik sinir ile amakrin hücrelerin bir kısmı miyelinli olup aksiyon potansiyelleri oluştururken, diğer sinir hücreleri miyelinsizdir ve uyarıldıklarında membran potansiyeli veya sekonder reseptör potansiyeli oluşturarak sinyal iletimi yaparlar. Fotoreseptörlerde biyoelektrik sinyaller karanlık ve aydınlık ortamlarda değişiklik gösterdiklerinden farklı etkinliklere sebep olurlar…

Multifokal Elektroretinografi (mfERG): Görme alanını küçük bölgelerde değerlendirebilmek multifokal elektroretinografi (mfERG) ve multifokal görsel uyarıya kortikal cevap (mfVEP) ile yapılabilir. Bu yöntemle retinanın duyarlılığı ve algısı, noktasal ve bölgesel olarak incelenebilir. mfERG iki farklı yanıt komponenti içermektedir: Birinci Kernel cevabı odaksal bir uyarıya ortalama retinal yanıttır ve en dış retinal tabakadan, özellikle bipolar hücrelerden kaynaklanır. İkinci Kernel cevap ise iki ardışık flaş arasındaki temporal interaktiviteden oluşur ve retinada daha kompleks nonlineer bir aktiviteyi gösterir

Flaş, Desen, Multifokal Görsel Uyarıya Kortikal Cevap (VECR veya VEP): VEP optik sinir başı ve oksipital korteks arasındaki fonksiyonu yansıtır, Şekil 8. Flaş uyarımı yapıldığında şeklin sol üst tarafında görüldüğü gibi yaklaşık 100 ms civarında primer bir cevap elde edilir ve değerlendirmelerde bu cevabın latans ve genliklerine bakılır. Şeklin sağ üst tarafında normal bir flaş VEP (FVEP) trasesi görülmektedir. İllüminasyona olan cevabın kaydedildiği FVEP’te, genlik patolojisi ganglion hücreleri patolojisinden, latans uzaması ise optik sinir patolojisinden kaynaklanır. Ortada belli bir düzende desen hareketiyle elde edilen normal bir patern VEP (PVEP) görülmektedir. Şeklin sol alt tarafında değişik boyuttaki uyaranlar, sağ altta ise 60 noktanın uyarılması sonucu elde edilen multifokal VEP (mfVEP) traseleri görülmektedir. mfERG gibi voltaj değerleri nanovolt (nV) olarak ölçülür…

Devamı için tıklayınız

[Kaynak: Gündüz MK, Er E. Oküler Elektrofizyolojik İncelemeler. Güncel Retina 2017;1(1):91-96.]