Prematüre Retinopatisinde Anti-VEGF Tedavisi-2
Okuma:77
Ranibizumab
Ranibizumab (Lucentis; Genentech) ayrıca VEGF-A'ya bağlanan ve onu inhibe eden rekombinant bir humanize anti-VEGF monoklonal antikorudur. Fc bölgesinden yoksun olduğu için önemli ölçüde daha küçüktür ve retinaya daha kolay nüfuz etmesini ve daha hızlı sistemik ve intravitreal temizlenmeyi sağlar. Bevacizumab ile karşılaştırıldığında daha kısa sistemik yarı ömrü ROP tedavisinde tercih edilir ve 2018'de CARE-ROP çalışması bilateral agresif posterior ROP'lu (APROP) bebeklerde monoterapi olarak etkinliğini araştırmıştır. Bir çalışmada, intravitreal ranibizumab uygulanan 0.12 mg (standart yetişkin dozunun %24’ü) alan bebeklerin %88.9’unun ve 0.20 mg (standart yetişkin dozunun %40’ı) alan bebeklerin %85.7’sinin de kurtarma tedavisine ihtiyaç duymadığını göstermiştir. İlginç bir şekilde, fizyolojik vaskülarizasyon daha hızlı ilerlemiş ve daha sık olarak daha düşük dozajı alan gözlerde tamamlanmıştır (0.12 mg grubunda %55, 0.20 mg grubunda ise %16.7).
RAINBOW çalışması kısa bir süre sonra yapıldı ve ranibizumab'ın güvenliğini ve etkinliğini mevcut lazer tedavisi standardı ile karşılaştırdı. Çalışma, tedavi başarısını aktif retinopati, olumsuz yapısal sonuçlar olmadan hayatta kalma veya 24 hafta ya da öncesinde farklı bir tedavi yöntemine duyulmaması olarak tanımladı. Değerlendirilen 214 bebek arasında, 0,2 mg ranibizumab alan bebeklerin %80'inde, 0,1 mg alan bebeklerin %75'inde ve lazer tedavisinden sonra bebeklerin %66'sında tedavi başarısı elde edildi (lazerle karşılaştırıldığında tedavi başarısı olasılık oranı 0,2 mg grubunda 2,19 ve 0,1 mg grubunda 1,57 idi). Çalışma ayrıca ranibizumab gruplarında lazer tedavisine kıyasla daha az olumsuz sonuç gösterdi ve 24 haftadan sonraki sistemik güvenlik profili yetişkinlerdeki belirlenmiş güvenlik profiliyle tutarlıydı.
RAINBOW uzatma çalışmaları artık 2 yaş ve 5 yaş sonuçlarını değerlendirdi. Ranibizumab tedavisi için yapılan her iki uzatma çalışması da yeni güvenlik sinyalleri göstermedi ve hatta yüksek miyopinin azaldığını, muhtemelen görmeyle ilişkili yaşam kalitesinin iyileştiğini ve sistemik yan etki olmadığını gösterdi. Ancak bevacizumab'a çok benzer şekilde ranibizumab monoterapisinin lazer tedavisine kıyasla daha geç bir tekrarlama yaşına sahip olduğu görüldü (ranibizumab için 42,3 ± 2,0 hafta ve lazer tedavisi için 39,5 ± 2,8 hafta). Bu nedenle, bebekler de ranibizumab monoterapisinden sonra 80 haftalık postmenstrüel yaş veya daha uzun süre sık sık takip muayeneleri almalıdır. 2019'da ranibizumab, zon I (evre 1+, 2+, 3 veya 3+), zon II (evre 3+) veya agresif posterior ROP hastalığı olan ROP'un tedavisi için Avrupa İlaç Ajansı'ndan (EMA) onay aldı.
Aflibersept
Aflibercept (Eylea; Regeneron), vücudun doğal reseptörlerinden daha güçlü VEGF-A, VEGF-B ve plasenta büyüme faktörü afinitesi olan çözünür bir tuzak reseptörüdür. Aflibercept ayrıca VEGF dimerinin her iki tarafına bağlanarak inert bir 1:1 kompleksi oluşturduğu için VEGF tuzağı olarak bilinen benzersiz bir bağlanma etkisine de sahiptir.
2022'de FIREFLEYE klinik çalışması, şiddetli ROP'lu bebeklerde aflibercept 0,4 mg monoterapisinin standart lazer tedavisinden daha düşük etkili olup olmadığını değerlendirdi. Tedavi başarısı, tedaviden 24 hafta sonra olumsuz yapısal sonuçlar olmaksızın aktif ROP'un olmaması olarak tanımlandı. Çalışma, 24. haftada 0,4 mg intravitreal aflibercept dozuyla %85,5 tedavi başarısı elde ederken, lazer fotokoagülasyonla %82,1'lik başarı sağlandı. FIREFLEYE çalışmasının 2 yıllık etkililik ve güvenlik sonuçları takip çalışmasında, aflibercept ile tedavi edilen bebeklerin hastalık kontrolü ve görsel işlevlerinin sırasıyla stabil ve uygun olduğu bulundu.
FIREFLEYE çalışmasında olduğu gibi, BUTTERFLEYE çalışmasında da ROP'lu hastalarda lazer fotokoagülasyona kıyasla 0,4 mg'lık bir aflibercept dozunun etkinliği, güvenliği ve tolere edilebilirliği değerlendirilmiştir. Birincil son noktası, kronolojik yaşın 52. haftasında aktif ROP ve olumsuz yapısal sonuçları olmayan bebeklerin oranıydı. Çalışma, lazer tedavisi gören hastaların %77'sine kıyasla, aflibercept ile tedavi edilen hastaların %79'unda birincil sonucuna ulaşmıştır. Her iki çalışmada da aflibercept'in lazerle benzer bir güvenlik profiline sahip olduğu ve tedavi olmamasından daha iyi olduğu bulunduğu için, aflibercept 2023 yılında FDA tarafından ROP tedavisi için onaylanmış ve bu sayede Amerika Birleşik Devletleri'nde ROP için onaylanan ilk ve tek anti-VEGF tedavisi olmuştur.
Aflibercept'in, ranibizumab ile karşılaştırıldığında anlamlı derecede daha geç bir ortalama tekrarlama süresine sahip olduğu (aflibercept tedavisinden sonra 14,2 ± 1,03 hafta, ranibizumab tedavisinden sonra 8,2 ± 0,92 hafta) bulunmuştur. Ayrıca, anlamlı derecede daha düşük bir tekrarlama oranına sahiptir (aflibercept için %13,9, ranibizumab için %48,1). Aflibercept'in daha geç ortalama tekrarlama süresi, bevacizumab veya ranibizumab monoterapisine kıyasla bebeklerde daha uzun bir takip süresi gerektirebilir.
[Kaynaklar 1- Stahl A, Krohne TU, Eter N, et al. Comparing alternative ranibizumab dosages for safety and efficacy in retinopathy of prematurity: a randomized clinical trial. JAMA Pediatr. 2018;172(3):278-286. 2- Volante VS, Kiryakoza LC, Hua HU. Anti-VEGF Therapy for Retinopathy of Prematurity. Retinal Physician 2024; 21 (10): 6-9. 3- Stahl A, Nakanishi H, Lepore D, et al. Intravitreal aflibercept vs laser therapy for retinopathy of prematurity: two-year efficacy and safety outcomes in the nonrandomized controlled trial FIREFLEYE next. JAMA Netw Open. 2024;7(4):e248383. 4- Moshfeghi DM. Effect of intravitreal aflibercept vs laser photocoagulation for retinopathy of prematurity: results from the phase 3 BUTTERFLEYE trial. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2023;64(8):5126.]
Not: Katkılarından dolayı Dr. Mehmet ÇITIRIK’a teşekkür ederiz.
Web sitesindeki bu bilgiyi, sunu ve yayınlarınızda aşağıdaki şekilde kaynak göstererek kullanabilirsiniz.
(Çıtırık M, Teke MY. Prematüre Retinopatisinde Anti-VEGF Tedavisi-2. http://www.retinaclub.com/ Son Güncellenme Tarihi 01/09/2025).